The Traditional Education of Ancient Cambodia ការសិក្សាសម័យបុរាណ(ការរៀននព្វន្ត)

ការរៀននព្វន្ត

ចំនែកការរៀននព្វន្តសម័យបុរាណគ្រូ មិនសូវចាប់អារម្មណ៍លើមុខវិជ្ជាលេខនព្វន្តទេ  ដោយ

ហេតុថា  ព្រះសង្ឃក្នុងវត្តពុំសូវចេះដឹងវិជ្ជានេះប៉ុន្មានទេ ។ ការបង្រៀនគ្រាន់តែឱ្យចេះសរសេរលេខពី

 ១ដល់១០ ហើយចេះរាប់មាត់ទទេដល់ រយ ពាន់ ម៉ឺន សែន ។ ល ។ ដោយចេះចាំរត់មាត់ជាអរូបីកម្ម

( Abstrait )ទាំងស្រុង ។

ម្យ៉ាងទៀតមុខវិជ្ជានេះពិបាករៀន និងអនុវត្តជាទីបំផុត ព្រោះការរាប់បុរាណខ្មែរគ្មានលក្ខណៈ

អន្តរជាតិ និងវិទ្យាសាស្រ្តសោះ ដែលជាការពិបាកគួរឱ្យចងចាំបាន ព្រោះសុទ្ធតែភាបាលី សំស្រ្កឹត ។

 ឧទាហរណ៍ ៖ ( ឯក   ទោ ត្រី ចត្វា បញ្ច  ឆ  សប្ហ អដ្ឋ នពះ សទ ) ។

ស័ព្ទដែលប្រើក្នុងនព្វន្តបុរាណ

( កែន )  ₌  បូក   ( សង ) =  សង

( គុណ ) = គុណ            ( បែង ) =  ចែក

ឧទាហរណ៍ ៖

ទោកែនបញ្ចបានសម្ភ ៖ ២ បូក ៥ = ៧

ត្រីសងសប្តសេសចត្វា ៖ ៧ ដក ៣ = ៤

ទោគុណត្រីបាន ឆ     ៖             ២ គុណ ៣ = ៦

អដ្ឋបែងទោសព្វចត្វា  ៖              ៨ ចែក ២ = ៤

នៅក្នុងជីវភាពគេគ្មានឃើញយកវិជ្ជានេះទៅប្រើការអ្វីទេ ។ សព្វថ្ងៃនេះគេឃើញមានចាស់

ព្រឹទ្ធាចារ្យខ្លះជាហោរាសាស្រ្តបានយកនព្វន្តនេះទៅប្រើតាមក្បួនហោរាសាស្រ្ត នៃព្រហ្មសាសនា ។

ការរៀនរង្វាស់រង្វាល់ដូចជា៖ កន្តាំង តៅ ថាំង ដី ដំឡឹង នាឡិ ហាប ។ ល ។ ឬការរៀនចំណោទ

ដែលទាក់ទងមុខរបរជំនួញ ឬការរស់នៅរាល់ថ្ងៃ ក៏លោកគ្រូយកមកបង្រៀនជាមួយគ្នាក្នុងពេលនេះ

ដែរ ។

សនិដ្ឋាន

ក្រោយពីការសិក្សាវិភាគទៅលើសម្ភារៈឧបទេសបង្រៀនភាសាខ្មែរកន្លងមកយើងឃើញថា៖

នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជារបស់យើង ការសិក្សាកើតមានឡើងតាំងពីសម័យព្រេងនាយមកម្ល៉េះហើយការ

សិក្សានេះដើមឡើយមានតែនៅក្នុងព្រះរាជសំណាក់តែប៉ុណ្ណោះ  ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ព្រះរាជកុមារា

​ព្រះរាជកុមារី បុត្រធីតា មន្រ្ដីតូចធំសុទ្ធតែបានទទួលការសិក្សាបរិបូណ៍ហើយការសិក្សាគឺ សិ្ថតក្នុងឥទិ្ធ

ពលនៃសាសនាតាំងពីរនេះ ។ ដូចនេះ ហើយនៅគ្រប់សម័យកាលទាំងអស់គឺសម័យនគរភ្នំ (ហ្វូណន )

 សម័យចេនឡា សម័យមហានគរ និងសម៧យក្រោយ និងមហានគរ សុទ្ធតែមានការសិក្សាជានិច្ច

 គ្រាន់តែសម័យខ្លះទៀត​ពុំសូវមានការជឿនលឿនតែប៉ុណ្ណោះ ។ ហេតុនេះហើយមាន ព្រះថេរអង្គខ្លះ

បានរៀនដល់ភូមិសិក្សាកំរិតខ្ពស់ ចេះវិជ្ជាច្រើនប្រការមានភាសាសាស្រ្ដជាដើម ។ ដូចនេះ ព្រះមហា

ថេរសង្ឃបាល គឺក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទកោណ្ឌិន្យក្នុងគ្រឹស្ដស.វ ទី៥ ព្រះមហាថេរអង្គនេះបាននិមន្តទៅ

ប្រទេសចិនហើយបានប្រែព្រះត្រៃបិដក និងគម្ពីរវិមុតិ្តមគ្គទាំងភាសាចិន នៅការិយាល័យនគរភ្នំនា

ប្រទេសចិនទៀតផង ។នៅសម័យនោះ ការសិក្សាគឺ ក្មេងប្រុសមានសិទ្ធិបានរៀនច្រើនជាង មនុស្សស្រី ព្រោះគេច្រើនឲ្យតម្លៃទៅលើបុរសជាមេគ្រួសារ ។​ ចំណែកកូនស្រីគឺ រៀនខាងផ្នែកវិជ្ជាមេផ្ទះ ហើយជា

អ្នកចាំមើលថែរក្សារបស់របរដែលបី្ដរកបាន ។

ដូចនេះ ការសិក្សាគេច្រើនបញ្ជូនកូនឲ្យទៅរៀននៅឯ វត្តអារាមតាំងពីអាយុ១០ឆ្នាំឡើងទៅ ។

ហើយការសិក្សាគេគ្រាន់តែឲ្យចេះសរសេរ អាន និងសូត្រកំណាព្យ ស្មូត្រ លេខនពន្ធបន្ទាប់មករៀន

វិជ្ជាជីវៈ រៀនអារ ចាំង ឈូស ដាប់ឈើ ធ្វើផ្ទះ ។ល ។ ចំណែកកូនស្រីរៀនរវៃសូត្រ អំបោះ ត្បាញ ធ្វើ

គោម ចង្កៀងទៀន ធូប ។ល។ ឯសម្ភារៈសិក្សាវិញគ្មានតុ គ្មានសាលាគ្មានកៅអី គឺសិស្សទាំងអស់រៀន

រួមគា្នតែកន្លែងមួយប៉ុណ្ណោះ ដោយមាន ក្ដារឈ្នួន ដីស ទឹកលុបតែប៉ុននោះ ។ តាមការពិនិត្យ យើង

ឃើញថា នៅគ្រប់សម័យកាលទាំងនោះ បានឆ្លុះបញ្ជាំង ពីសម័យមួយ ទៅសម័យមួយ ដោយមានការ

រៀនរហូតពិសម័យបុរាណរហូតមកដល់សម័យបច្ចុប្បន្ននេះ  មានសម្ភារៈឧបទេ្ទសពិតមែនទោះបីមិន

មានសម្ភារៈសិក្សាគ្រប់គ្រាន់ក៏ដោយក៏ខ្មែរគ្រប់រូបបានខិតខមរៀនសូត្រដោយពុំគិតពីរការនឿយហត់ឡើយ ។